حضرات آیات العظام تقلید موسوی اردبیلی، مکارم شیرازی، صافی گلپایگانی و صانعی به پرسش درباره ختنه دختران پاسخ گفتند.

متن پرسش مطرح شده و پاسخ این مراجع تقلید شیعیان بدین شرح است:

در برخی نقاط جهان، عمل ختنه دختران مرسوم است. آیا این عمل وجه شرعی دارد؟ برخی جوامع پزشکی معتقدند در اثر این عمل به زن لطمه جسمی یا روحی وارد می شود و یا احتمال خطر برای آن متصور است، در این صورت حکم چیست؟ آیا اجبار زن به ختنه جایز است و ولی دختر می تواند او را وادار به این عمل کند؟

حضرت آیت الله العظمی موسوی اردبیلی

بسمه تعالی
ختنه دختران که اصطلاحا به آن (خفض الجواری) گفته می شود واجب نیست بلکه مستحب است و باید توجه داشت که آنچه در برخی کشورهای آفریقایی به عنوان ختنه دختر انجام میپذیرد روش غلطی است و شیوه و طریقه صحیح آن در کتب مفصل فقهی توضیح داده شده است و ظاهرا اشکالاتی که در سوال آمده مربوط به انجام همان روش غلطی می باشد ولی در هر حال چنانچه انجام آن موجب ضرر جسمی یا روانی شده یا احتمال خطر بر آن موجود باشد انجام آن جایز نیست و ولی دختر هم حق اجبار ندارد.والله العالم

حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی

بسمه تعالی

درعصر و زمان ما ختنه زنان و دختران سفارش نمی شود واحتیاط واجب در ترک آن است.

حضرت آیت الله العظمی صافی گلپایگانی

ختنه دختران واجب نیست و الله العام.

حضرت آیت الله العظمی صانعی

ختنه دختران،ـ که در روایات به خفض الجواری تعبیر شده ـ سنت ومستحب نبوده و نمی باشد و بعضی روایات هم بر اختصاص آن نسبت به پسران و نفی سنت بودن آن نسبت به دختران دلالتی روشن و واضح دارد چنانچه در صحیحه عبدالله بن سنان از امام صادق (علیه السلام)[۱]و صحیحه ابی بصیر مرادی از امام باقر (علیه السلام)[۲] بر آن تصریح شده است و در موثقه مسعده بن صدقه از امام صادق (علیه السلام) نیز برای زنان به عنوان مَکرمه شمرده شده و به نحو منطوق بر عدم سنت بودن آن برای زنان دلالت دارد «خفض النساء مکرمه و لیس من السنه و لاشیئاً واجباً»[۳] و مکرمه به معنی آن چیزی است که سبب حسن و بزرگواری آنها نزد شوهرانشان می باشد که نه از سنت است و نه چیزی که واجب باشد و ناگفته نماند مکرمه که در مقابل سنت آمده گویای آن است که از نظر اسلام و شرع مبین دارای رجحان و استحباب نبوده بلکه یک امر مردمی و خواسته ی افراد در زمان ها و مکان ها بوده و جهتش هم همان حسن و زیبایی و کرامت نزد شوهر می باشد، و اما اگر این عمل دارای ضررهای روحی و جسمی باشد باید قائل به حرمت و عدم جواز شد و ولی دختر نیز در این گونه موارد که به ضرر دختر می باشد ولایت و حق دخالت ندارد.

[۱]. «ختان الغلام من السنه و خفض الجاریه لیس من السنه» (ختنه شدن پسران سنت بوده و خفض دختران (ختان آنان) از سنت نمی باشد.) وسائل الشیعه- کتاب النکاح-ابواب احکام الاولاد- باب ۵۶- حدیث۲

[۲]. «…أما السنه فالختان علی الرجال و لیس علی النساء» همان، حدیث۱

[۳]. همان، حدیث